De Batavia in Lelystad # 7.120 van 365
De Batavia is een replica van een oud schip van de VOC ( de Vereenigde Oostindische Compagnie). De VOC was een particuliere onderneming die tussen 1602 en 1800 bestond. Zij hadden het alleenrecht op de handel tussen “de Oost” en de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. “De Oost” is het hele gebied tussen Zuid-Afrika ( Kaap de Goede Hoop) en Zuid-Amerika. De VOC was het grootste bedrijf dat er tot dan toe had bestaan. Ze waren ook de eerste met vestigingen in meerdere landen. Ze hadden hun eigen leger en eigen munt. Op het hoogtepunt van het bestaan werkten er 28.000 mensen voor de VOC. Die werden niet allemaal goed betaald, vandaar dat er ook veel gesmokkeld werd met behulp van de schepen van de VOC. Het hoofdkantoor van de VOC zat in de stad Batavia dat toen de hoofdstad van Nederlands-Indië was. Nu heet Batavia Jakarta en dat is de hoofdstad van Indonesië.
Officieel is het een spiegelretourschip, oftewel een transportschip met een platte achterkant die rijk versierd was. Zo leek het op de handspiegels die vroeger veel gebruikt werden. Kenmerken van dit soort schepen zijn de 3 masten en een boegspriet. De bouw duurde ongeveer 6 maanden en het schip kon zo’n 15 jaar gebruikt worden.
De echte Batavia werd tussen 1627 en 1628 gebouwd in Amsterdam. Het schip vertrok met ruim 300 bemanningsleden en 38 passagiers eind 1628 naar Batavia. 6 maanden later strandde de Batavia op een klif bij Australië en het werd volledig verwoest door de golven. Wat toen volgde leest als een jongensboek. Zie het wereldwijdeweb daarvoor. Steekwoorden: muiterij, dood en verderf, onbewoonde eilanden, veel slachtoffers.
Het wrak van de Batavia werd in 1963 gevonden en geborgen. Delen zijn te zien in musea in Australië.
Er waren meerdere dekken op een spiegelretourschip. Helemaal achterin was het hoogste hek met daaronder de verblijven voor de kapitein en andere hoge pieven. De versierde achterkant van het schip was de achtemuur van hun hutten. Daarna was er een plek voor de stuurman met een klein dek. Daarna kwam het grootste dek. Aan de voorkant van het schip kwam weer een kleiner hoog gelegen dek met daaronder de verblijven van de bemanning. Onder de boegspriet was ruimte voor het boegbeeld.
Een replica van de Batavia is tussen 1985 en 1995 gebouwd. Het weas een soort werkverschaffingsproject voor jongeren. Zij konden met de bouw een vak leren en nuttig bezig zijn. Toen de Batavia af was, is zij gedoopt door (toen) koningin Beatrix. Een rekensommetje leert dat de Batavia nu een oud schip is dat eigenlijk een grote restauratie nodig heeft. Daar is geld voor nodig. Onder andere ook om het schip uit het water de takelen.
Op www.facebook.com/eendkuhwak plaats ik meer pixels van de Batavia en van mijn bezoek aan de bijbehorende werf. In de werf zijn diverse ambachtsbedrijven rte zien die betrokken waren bij de bouw van de VOC schepen. Denk daarbij aan het maken van het boegbeeld, een smederij, zeilmakerijen en touwslagerijen. Bij de werf is ook een klein museum en er ligt een skelet van een VOC schip. Inmens groot. Bij mijn bezoek aan de Batavia viel mij juist op dat het schip zo klein was. Zeker als je er met 300 personen op moest verblijven.
Op https://www.batavialand.nl/de-batavia?gclid=EAIaIQobChMIvLmxzKzM5wIVieJ3Ch1LkgMsEAAYASAAEgJPU_D_BwE kunt u alles lezen over de huidige Batavia.
Groetjes Kuh Wak